Abaar… Abaar… Abaar… Waa erayadii ugu badnaa ee aan maqlayay tan iyo bishii tobnaad ee sannadkii 2016ka. Ilaahay ummadda dhibaatada ha ka dulqaado, ma aha wax qof, koox, qoys iyo gobol qudha saamayn ku leh. Waa imtixaan ku habsaday dhammaan ummadda Somaliland iyo ummadda Soomaaliyeedba. Haddii aynu malaayiin bixinno, ma dabooli karno baahi ummadeed. Raxmaanka awoodda leh ayaynu ka baryaynnaa in uu dhibaatada inaga dul-qaado.
Marka laga yimaaddo qaddarka iyo qoondaha Alle, qudheennu qayb ayaynu ku leennahay musiibooyinka. Bilihii ay oonka iyo harraadku dabarku goosteen waxa aan ahaa maxbuus, ninka duudsiga igu taxaabayna dacallada adduunka ayuu mushaaxayay isaga oo aad mooddo in aanu cidna waxyeelin. Marka aan arko madax dhagar-qabeyaal ah oo u yaboohaya abaaraha, waxa ay niyaddu tidhaahdaa “waa qayb ka mid ah dalaggii ay beereen”. Waxa ay ka dhalanayaan dulmiga, macaasida, eexda, qaraaba-kiilka, musuqa iyo dhaqannada xun ee maanta dal iyo dawladba inaga muuqda.
Si kasta oo xalaaddu tahayna damiirka fayoobi kama aammusi karo in uu af iyo addinba ugu kaalmeeyo bulshada, dhammaanteenna saamayn ayay inagu leedahay. Gabaygan kooban waxa aynu Eebbe kaga baryaynnaa in uu inaga dulqaado aafada ina halakaysay. Nimcadiisa oo qudha ayaa bulshada deeqi karta.
Waxa uu yidhi:
Basharkiyo nimcooleyda iyo, baalleydiyo haadda
Bad kalluun dabbaashiyo intii, buuro lagu uumay
Bog intii ku socotiyo intii, birinbirqaynaysa
Bardihiyo galoolkiyo dhirtiyo, beeyo iyo liinta
Kol ay tahay bakteeriyada aan, baalku qabannaynin
Badiicow Ilaahow adaa, beeray idilkoode
Adigaa hadday baahanyiin, biilka siin kara’e
Adigaa bukaan ruuxa qaba, baanta daawada’e
Maantana aduun baan baryada, kuu bandhigayaaye
Bismillaahi adigaan gacmaha, kuu ballaqayaaye
Baradii Sanaag iyo dhulkii, baadku ka idlaaye
Baallaha Togdheer bay naflihi, bacadka joogaane
Badiicow habaasyaa ka kacay, Soolashii bariye
Badhan iyo Hadaaftimo tan iyo, buuro iyo qawyo
Bancaddiyo Saraar iyo illaa, beeratiyo Xaaxi
Ama babacyadii Daadmadheedh, buuqi wada gaadhye
Bankii Qoolcadaa dhiillo iyo, baaqyo soo diraye
Baki iyo illaa Awdal buu, boodhki marayaaye
Waagay biyii naga gudheen, oonka bi’inaayay
Baadkana naflihi laastay ee, doogna bixi waayay
Baraarka iyo xoolii nuglaa, way bakhtiyayaane
Sumalkii baruur laguma oga, badhida weynaaye
Buruudka iyo geelii lahaa, baawarkiyo xooggu
Basanbaaska wuu tawdhabaa, baaqigii hadhaye
Taag-yari hadduu baarqabkuna, booddadii gabaye
Boor iyo lo’dii baa ku sugan, baylah maalmahane
Fardihina baxnaanayn la’aan, lama bilcoonayne
Haddii uu dameer foosta budha, bidhiqda jiidaayay
Badankiisa lama saari karo, baaldiyaal madhane
Biciidkiyo ugaadhii kaliyo, biiqna hadal daaye
Baxrashoonka hawshiyo markii, diiftu nagu biirtay
Boqollaal kun oo mayl haddii, baadka lagu sheego
Baqoolkay ku dalandoolayaan, beelo geeddiyiye
Bog-madhnaanta waa loo dhintaa, loo naf-baxayaaye
Basharkiyo addoomii hadduu, beer-caddaad dilaye
Bu’da iyo sidii jiidhka iyo, maanka baradiisa
Bulshadeennu waa ruux qudhiyo, beer qof oo kale’e
Belayaada dhacaysaan adduun, lala bakhayleene
Badhi-taariddaa nala gudboon, biixidaa jabane
Bangiyada haddii laga dalbado, bawnka iyo moodka
Ama aan balaayiin dhigniyo, beenso iyo maalba
Ama booyad aan dhaaminniyo, buudhi iyo gaadhi
Bani-aadan wixii uu huraan, baahi celinaynne
Bara-yaraha dhibicood shubtaa, lagu bogsoon laaye
Burqashada cirkoo noo da’aa, boodhka nabi laaye
Boggu wuu ku raynrayn lahaa, bululuqdii roobe
Barwaaqiyo nimcada hooraysaa, lagu badhaadhaaye
Biligtii hillaacoon arkuu, beerku degi-laaye
Onkod biririgtiisay dhegtuna, “baafi” leedahaye
Basiirow naqoo ii curtaan, beerta qodan laaye
Wax basaasta iga qaadi kara, bawdka daad mara’e
Bandarkii magaalkuna dhibtuu, baaxaddegaaye
Sixir-barar markuu nagu dhacee, biiqay naqadkaygi
Wax busaarad lagu soo dul furay, beledyadaydiiye
Belaayada dhammaanteed adaa, Baariyow tira’e
Bashbash iyo wanaag buu qalbigu, baahidii qabaye
Naga bixi Ilaahow abaar, baahsan baa timiye
Ummadyahay markii baaddilkiyo, booli laga haagay
Bulshyahay dunuubtiyo kolkii, beenta lagu dhaatay
Markii baabka diintiyo xaqiyo, khayrka laga baydhay
Bishinteennu goortay cabsida, “towba” badin weyday
Booyitaanku waa kaa dhacee, oon bes loo yahaye
Baqashiyo markii samafalkii, boowe laga weecday
Biqilkii sharkeed laasinteed, beerataa yimiye
Dembi-dhaafka badintiisa waa , lagu badbaadaaye
Bishimaha Raxmaan tuugsadaan, balanbal daarayne
Cibaadada in loo beretamaa, lagu bashaashaaye
Bino iyo intaa daarta iyo, baawar lagu taamo
Bayhoof ma yeedheen haddaad, Eebbe baridaane
Dhiciskuba birtoon gaadhin buu, sii bakhtiyayaaye
Basar-laawayaashaan cugtaa, ima banbaanshaane
Baashaala mooyee khalqiga, baanta may garanne
Boqorrada haddeer doobyayaa, may baraarugine
Ummad baahan baa loola tegay, “foodka soo bixiye”
Batroolkooda oo qudha haddii, boono lagu gooyo
Bariis buu jari laa shacbigan, bayd-go’ee nugule
Inkastoo balyuun jeer nimcada, bili la ii siiyo
Ma aqaanno qaab looga baxo, baahi aan tegine
Mar uun baanse yool beegsan oon, beeran geedaha’e
Mar uun biyaa dabar ku-xidhi, yay badweyn tegine
Balliyiyo kol uun baa la qodan, kuman baraagoode
Mar uun baan intaan tacab biqlado, dhuuni ii bixiye
Belaayada dhammaanteed adaa, Baariyow tira’e
Bashbash iyo wanaag buu qalbigu, baahidii qabaye
Naga bixi Ilaahow abaar, baahsan baa timiye
Aamiin…. Aamiin… Aamiin…
Siciid Maxamuud Gahayr